ယခုလ ၂ ရက္ေန႔ညက ျပင္းထန္သည့္ နာဂစ္မုန္တုိင္းႏွင့္ ႀကီးမားသည့္ ေရလႈိင္းမ်ားသည္ ဧရာဝတီတုိင္း လပြတၱာ ၿမ့ဳိနယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခတ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကံေကာင္းသျဖင့္ အသက္ေဘးက လြတ္ေျမာက္ခဲ့သူ ၂ ဦးက သူတို႔၏ က်န္မိသားစုဝင္ အားလံုးႏွင့္ ေက်းရြာသားမ်ားသည္ အဆိုပါ ျဖစ္ရပ္ဆိုးႀကီးတြင္ ေၾကကဲြဖြယ္ရာ ေသဆံုးခဲ့ပံုႏွင့္ ကူသူကယ္သူမဲ့ ျဖစ္ေနသည့္ လက္ရွိ အေျခအေနကို ရင္ဖြင့္ ေျပာဆိုထားပါသည္။
မအဲေလး (၁၂ ႏွစ္)
ခ်မ္းသာႀကီးေက်းရြာ အမွတ္ (၁)
လပြတၱာၿမ့ဳိနယ္
“သမီး လပြတၱာကို ေရာက္တာ မနက္ပိုင္းမွာ ေရာက္တာ။ လမ္းမွာတင္ ၄-၅ ရက္ ၾကာေသးတယ္။ မိုင္ ၁ဝ ေလာက္ ကုန္းေၾကာင္း ေလွ်ာက္ရတာ။ ကယ္ဆယ္ေရးလည္း မလာဘူး။ လပြတၱာ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းကို မထားဘဲ ေျမာင္းျမကုိ ပို႔ဖို႔လုပ္တာ။ ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ့္အသိေတြဆီကို လာရတာ။ ေျမာင္းျမကို တပ္မ ၆၆ က စစ္သားေတြက ပို႔မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ စစ္သားေတြက ႐ုတ္႐ုတ္လုပ္ရင္ သတ္ပစ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္”
“သမီးက ရန္ကုန္ကို ေရာက္တာ ၂ ရက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ တညထဲနဲ႔ လူေတြ အမ်ားႀကီး ဆံုး႐ႈံးတယ္။ အရမ္းကို အံၾသတယ္။ အရမ္းကို ေၾကာက္ဖို႔ ေကာင္းတယ္။ သမီး မိဘေတြ အကုန္ေသတယ္။ ညဘက္ႀကီး ေလမုန္တိုင္း တိုက္တဲ့အခါမွာ အကုန္လံုး သြပ္ျပားေတြ ကၽြတ္ထြက္ၿပီးေတာ့ သမီးက သစ္ပင္ေပၚမွာ ခ်ိတ္ေနတယ္။ သမီး သတိရေတာ့၊ သစ္ပင္ေပၚမွာ ခုန္ဆင္းေတာ့ လယ္ကြင္းထဲမွာ အေလာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔တယ္။ သမီးက အေလာင္းေတြကို ေရွာင္ၿပီးေတာ့ ရြာကို ျပန္ေတာ့ ရြာေတာင္ မမွတ္မိဘူး။ သစ္ပင္တခ်ဳိ့ပဲ က်န္တယ္။ သစ္ပင္ေတြက အရြက္ေတာင္ မက်န္ေတာ့ဘူး”
“လမ္းမွာ ဘာမွ မစားခဲ့ရဘူး။ ေရာင္းတဲ့ ဆိုင္ေတြ မရွိဘူး။ လမ္းေဘးေစ်းဆိုင္ေတြက အကုန္ ေစ်းတက္ေနတယ္။ လမ္းမွာ ၄ ရက္ေလာက္ အခက္အခဲေတြ ၾကံဳခဲ့တယ္။ အုန္းသီး ခြဲစားရတယ္၊ အုန္းရည္ ေသာက္ရတယ္။ ရြာကေနလာေတာ့ ေရလည္း ရွားတယ္။ ဆန္ေတြကလည္း ေရစိုေနတဲ့ ဆန္ေတြကို အုန္းရည္ေတြနဲ႔ ခ်က္စားရတယ္”
“သမီးမွာ အေမ၊ အေဖနဲ႔ ညီအကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ေသေတာ့ အရမ္း ဝမ္းနည္းတယ္။ အားလည္း ငယ္တယ္။ ေဆြမ်ဳိးေတြ စုေပါင္းေနတာ အေယာက္ ၄ဝ ေလာက္ရွိတယ္။ သမီး မိသားစုက ၁ဝ ေယာက္ရွိတယ္”
ကိုခင္ေမာင္ (၄ဝ ႏွစ္)
ခ်မ္းသာႀကီးေက်းရြာ အမွတ္ (၁)
လပြတၱာၿမ့ဳိနယ္
“အေျခအေနကေတာ့ အရမ္းဆိုးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ခံရတာက ရြာလံုးကၽြတ္ပဲ အကို။ က်ေနာ့္ မိသားစုက တေယာက္ပဲ က်န္တယ္။ က်ေနာ့္ မိသားစု ၁ဝ ေယာက္ရွိတာ တေယာက္ပဲ က်န္တယ္။ ၉ ေယာက္ကေတာ့ ေသသြားၿပီ။ မုန္တိုင္းထဲမွာပဲ ပါသြားတယ္။ ဆြဲေနရင္းနဲ႔ပဲ ပါသြားတာ။ မုန္တိုင္းက အရမ္းၾကမ္းတယ္။ က်ေနာ့္ မိသားစုေတြရဲ့ ႐ုပ္အေလာင္း ဘာတခုမွ မရဘူး။ ဇာတ္လမ္း ၿပီးသြားၿပီ”
“က်ေနာ့္ ေဆြမ်ဳိးေတြ လပြတၱာမွာ မက်န္ေတာ့ဘူး။ အိမ္ထဲမွာပဲ မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံရင္းနဲ႔ လႈိင္းဒဏ္နဲ႔ မိသားစုေတြ အကုန္လံုး ပါသြားတယ္။ ဘာမွ မရွိေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္မွာ ဒီလို မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံရတာ မၾကံဳဖူးပါဘူး။ ေရဒီယုိတို႔ ဘာတို႔ နားေထာင္တာ ဓေလ့ မရွိဘူး။ တာဝန္ရွိတာက သက္ဆိုင္ရာက တာဝန္ရွိတယ္။ ျပည္သူလူထုကို ဘာမွ ႏႈိးေဆာ္တာ မရွိဘူး။ မုန္းတိုင္းျဖစ္မွ ခါးစည္းခံလိုက္ရတဲ့ သေဘာပဲ”
“ေလတိုက္လာေတာ့မွ မုန္တိုင္းက်တယ္ဆိုတာ သိတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး မၾကမ္းဖူးေတာ့ ဘယ္သူမွ မထင္ဘူးေပါ့။ ေလဒဏ္ခံႏိုင္တဲ့ အိမ္မွာပဲ စုေနၾကရတာေပါ့။ ေရ ဒီေလာက္ႀကီးမယ္ဆိုတာလည္း မသိဘူး။ ေရတက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာမွ မခံႏိုင္ဘူး။ ရွိတဲ့ ရြာေတြ၊ အိမ္ေတြ ေရထဲမွာ အကုန္ပါသြားတယ္။ ကၽြဲႏြားတိရစၦာန္ေတြ အကုန္လံုး ပါသြားတယ္”
“က်ေနာ္တို႔ မေန႔က ၈ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ေရာက္တဲ့အထိ ဘာအကူအညီမွ မရခဲ့ပါဘူး။ ဘာ ကယ္ဆယ္ေရးမွ မလာဘူး။ ဘာအကူအညီမွ မရပါဘူး။ ဘယ္သူမွလည္း မလာဘူး။ ကိုယ့္ဘာသာ ကယ္ေနရတာပါ။ လပြတၱာမွာ ေက်းရြာေပါင္း ၃၆၅ ရြာ ရွိတယ္။ ေက်းရြာ အုပ္စုေပါင္း ၅၆ အုပ္စု ရွိတယ္။ မုန္တိုင္းထဲ ပါသြားတဲ့ ေက်းရြာက ၃ဝဝ ေလာက္ရွိမယ္။ ေမလ ၄ ရက္ေန႔အထိက လပြတၱာၿမ့ဳိေပၚက ကုန္သည္တန္းက ေကာက္ထားတာကေတာ့ (လူဦးေရ) ၁၂၆ဝဝဝ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ေနာက္စာရင္း မပါေသးဘူး။ ကယ္ဆယ္ေရး မရွိတဲ့အတြက္ ေရတဗူးေတာင္ မေသာက္ခဲ့ရဘူး”
“ၿမ့ဳိေပၚက ျပည္သူတခ်ဳိ့ကေနၿပီးေတာ့ ဆန္လွဴ၊ ဆန္ကြဲလွဴနဲ႔ အဲဒါကို ဆန္ျပဳတ္ ျပဳတ္ေသာက္ေနရတယ္။ ေရတို႔ တျခား စားစရာေတြကေတာ့ အဆင္မေျပဘူး။ က်န္မာေရး အေျခအေနက သိပ္မေကာင္းဘူး။ ဒီကေန႔ မနက္ ဖုန္းဆက္ေတာ့ ကေလး ၃ ေယာက္ ဝမ္းေရာဂါနဲ႔ ေသသြားၿပီ ၾကားတယ္”
အမည္မေဖာ္လုိသူ လပြတၱာၿမ့ဳိသား
“ေလမုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ အက္ဆစ္မိုးေတြ ရြာလာတယ္။ မုန္တိုင္းႏွင့္ ပါလာတဲ့ အက္ဆစ္မိုးဒဏ္ေၾကာင့္ လူေတြရဲ့ အသားအေရေတြ ပ်က္စီးသြားတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ့ ကိုယ္ခႏၶာေပၚမွာ အဆီျပင္ေတြ ေပၚေနတယ္။ မီးေရာင္လို႔ အေရးပါးေတြ ေဖာင္းပြေနတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ အေရပါးက အေပၚယံ အလႊာ မရွိေတာ့ပဲနဲ႔ ေအာက္မွာ အဆီျပင္ေတြ အဆီဝင္းဝင္းႀကီးေတြနဲ႔ ေလေဘးဒုကၡသည္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ရတယ္။ မိုးေရကို ခံေသာက္ေတာ့လည္း အငံေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ေရလည္း ေသာက္လို႔ မျဖစ္ဘူး။ ဒုကၡ ေတာ္ေတာ္ ေရာက္တယ္။ အက္ဆစ္မိုးေတြ ထိတဲ့ သူက ရာဂဏန္းေလာက္ ရွိမယ္”
“အဲဒီ မိုးစက္ေတြက မီးစနဲ႔ ထိုးသလို ျဖစ္ေနတယ္။ မိုးေရက ဝါးကို ထိရင္ေတာင္ မီးပြင့္တယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက၊ ေရာဂါ ေဝဒနာ ခံစားေနသူက ေတြ႔တယ္။ လူေတြကလည္း ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္လို ျဖစ္ေနၾကတယ္။ မိသားစုလိုက္ေတြ ပါသြားတယ္ဆုိေတာ့၊ ဆယ္ေနရင္းနဲ႔ ပါပါသြားတာေတြ ဆိုေတာ့၊ လက္ကို တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ကိုင္ထားရင္းနဲ႔ သူက လြတ္သြား၊ ငါက လြတ္သြားသူေတြခ်ည္းပဲ ဆိုေတာ့ ရီရမွန္းလည္း မသိ၊ ငိုရမွန္းလည္း မသိ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ပုိင္ဆိုင္မႈေတြ ဆံုး႐ႈံးတဲ့အတြက္ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေတာ္ေတာ္ ထိခုိက္သြားတယ္”
“ကမ္းနားမွာ ဒုကၡသည္ေတြ တက္လာရင္ သေဘၤာဆိပ္က ေနၿပီးေတာ့ တပ္မ ၆၆ ကေနၿပီးေတာ့၊ ေစာင့္ၿပီးေတာ့၊ လာတဲ့သူေတြ အားလံုးကို ကားေပၚတင္ၿပီးေတာ့ တျခား ၿမ့ဳိေတြကို ခဲြပို႔ေနတယ္။ လပြတၱာ ၿမ့ဳိေပၚကို အတက္မခံေတာ့ဘူး။ တခါထဲ ဆင္း၊ တခါထဲ တက္ဆိုၿပီးေတာ့ အဲလို ပို႔ေပးေနတယ္။ ေျမာင္းျမ၊ ပုသိမ္၊ ဝါးခယ္မတို႔ကို ပို႔ေပးေနတယ္”
“(လပြတၱာ) ၿမ့ဳိေပၚမွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ တက္ေနတဲ့အတြက္ ေနစရာ မရွိေတာ့ဘူး။ လပြတၱာမွာရွိတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၃ဝ ေက်ာ္မွာလည္း အကုန္ ျပည့္ေနတယ္။ ေက်ာင္းေတြမွာလည္း လူေတြ ျပည့္ေနတဲ့အျပင္၊ လမ္းေဘးေတြမွာလည္း လူေတြ ေနၾကတယ္။ ပလက္ေဖာင္းေတြေပၚမွာ ထုိင္ေနၾကတယ္။ တခ်ဳိ့ ေနရာေတြမွာ အရိပ္မရွိ ဘာမရွိနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ ဆိုးဝါးေနတယ္။ ရြာေတြကလည္း မရွိေတာ့ အဲလို ျဖစ္သြားတယ္”