နာဂစ္မုန္တိုင္းအလြန္ လပြတၱာၿမိ့ဳေပၚရွိ ေလေဘးဒုကၡသည္စခန္း တစခန္းလွ်င္ ၁ဝ ဦးထက္မနည္း ဝမ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ အသက္ အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေန ေရာက္ရွိေနၿပီဟု ၾကားသိရသည္။
ေသာက္သံုးေရ မသန္႔ရွင္းျခင္း၊ အေနအထိုင္ က်ပ္တည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လပြတၱာၿမိ့ဳရွိ ေလေဘး ဒုကၡသည္စခန္း ၃၂ စခန္းတြင္ စခန္းတခု၌ လူ ၁ဝ ဦးေက်ာ္ ဝမ္းပ်က္ေနၾကၿပီး အေျခအေနမွာ ပိုမိုဆိုးရြားလာမည့္ အေနအထား ရွိသည္။
“ဝမ္းေရာဂါ စေနၿပီ။ စခန္းတခုမွာ လူေတြက အနည္းဆံုး ၂ ေထာင္ေလာက္ ရွိတာဆိုေတာ့ အိမ္သာ သံုးတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ ကူးစက္ကုန္တာေပါ့။ ဒီအတိုင္းဆိုရင္ ေနာက္ေနာင္ အေျခအေန ပိုဆိုးလာႏုိင္တယ္” ဟု ေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ားကို ကူညီေပးေနသူ လပြတၱာၿမိ့ဳမွ ဆရာဝန္တဦးက ေျပာသည္။
ပင္လယ္ႏွင့္နီးေသာ ၿမိ့ဳတျခမ္းလံုးလံုး ပ်က္စီးကုန္ေသာ လပြတၱာၿမိ့ဳေပၚတြင္ ေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ားမွာ ၈ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိၿပီး ေစတီ ဘုရားတန္ေဆာင္း၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ ဗလီေက်ာင္း အစရွိသည့္ မိုးရိပ္ခိုရာ ေနရာ ၃၂ ေနရာတို႔တြင္ ျဖန္႔က်က္ ေနထိုင္ၾကရၿပီး တေနရာတြင္ အနည္းဆံုး ၂ ေထာင္ႏွင့္ ၃ ေထာင္ၾကားတြင္ ရွိသည္
“စားရတာလည္း ေန႔တိုင္း ဆန္ျပဳတ္၊ ေနရတာကလည္း သမံသလင္းေပၚမွာ ေအးစက္ေနတာပဲ။ ဘုရားတန္ေဇာင္းတို႔မွာ အမိုးကလည္း သိပ္မလံုေတာ့ ဒီကေန႔လို မိုးရြာတဲ့ ေန႔ေတြမွာဆို မိုးရြာထဲ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနရတာ ဟု လပြတၱာၿမိ့ဳမွ ဆရာဝန္က ဆက္ေျပာသည္။
ေလေဘးဒုကၡသည္မ်ား၏ က်န္းမာေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္အတြက္ ေျမာင္းျမႏွင့္ လပြတၱာၿမိ့ဳေပၚရွိ ဆရာဝန္မ်ား စုေပါင္းကာ ေစတနာရွင္ ဆရာဝန္မ်ား အသင္းကို ဖြဲ႔စည္းကာ ဒုကၡသည္မ်ားကို ဓါတ္ဆားထုပ္မ်ား ေဝငွျခင္း၊ အခမဲ့ ေဆးခန္းဖြင့္ကာ ေဆးဝါး ကုသေပးျခင္း စသည့္ ဝမ္းေရာဂါ ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ဝမ္းေရာဂါေၾကာင့္ လပြတၱာၿမိ့ဳ ဘုရားႀကီး အရပ္ရွိ လူ ၄ ဦး ေသဆံုးသြားခဲ့သည္ဟု ၾကားသိရေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာခဲ့သူ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အဖြဲ႔ဝင္ တဦးက ေျပာေသာ္လည္း သတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မဇၩိမ အေနျဖင့္ သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ မရခဲ့ပါ။
၈ ေသာင္းခန္႔ ရွိေသာ ေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ဟုဆိုကာ ရန္ကုန္ၿမိ့ဳမွ အလွဴရွင္မ်ား၊ စင္ကာပူႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာမ်ားက ေငြေၾကး၊ ေရသန္႔ဗူး၊ ေဆးဝါးႏွင့္ ဆန္ဆီဆားမ်ားကို လွဴဒါန္းျခင္းမ်ားသာ ေတြ႔ရၿပီး ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား လာေရာက္ လွဴဒါန္းျခင္းမ်ားကို ယေန႔ထိ မရရွိေသးဟု ေဒသခံမ်ားက ညီးတြားေနၾကသည္။
ႏိုင္ငံတကာမွ လွဴဒါန္းသည့္ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ား၊ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဒသအာဏာပိုင္မ်ားက လပြတၱာ ဒုကၡသည္မ်ားကို ထုတ္ေပးျခင္း မရွိဘဲ ကြပ္ကဲ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ဂိုေဒါင္၌သာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး အျခား အလွဴရွင္မ်ား၏ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းယူသျဖင့္ ဆန္ဆီဆား၊ ေခါက္ဆြဲေျခာက္၊ ေရသန္႔ အစရွိသည့္ အစားအစာမ်ား တင္ေဆာင္လာသည့္ ကား ၁ဝ စီးမက ၿမိ့ဳျပင္၌ ရပ္နားကာ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ဟု လပြတၱာ ဆရာဝန္က ေျပာသည္။
ဧရာဝတီႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္းရွိ ေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ား၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ နအဖ အေနျဖင့္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျပဳစုေပးႏုိင္မည့္ အေျခအေန မရွိေသာေၾကာင့္ နားလည္ တတ္ကၽြမ္းေသာ ႏုိင္ငံတကာမွ ကယ္ဆယ္ေရး သမားမ်ားကို ဝင္ေရာက္ခြင့္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံတကာ၏ အကူအညီမ်ားကို လက္ခံေပးပါရန္ ႏုိင္ငံတကာရွိ ျမန္မာဆရာဝန္မ်ား စုေပါင္းထားသည့္ ျမန္မာ ေဆးပညာရွင္မ်ား အစည္းအ႐ံုးက ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။
“လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာကို လုပ္ခြင့္မေပးဘဲ၊ Aid workers ေတြကို မသြားခိုင္းဘဲနဲ႔ သူတို႔ပဲ ပစၥည္းေတြ ေဝငွေနတယ္ ဆိုတာက အင္မတန္ မွားယြင္းပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ Disaster ကို ကိုင္တြယ္ဖို႔ သူတို႔မွာ အေျခအေန မရွိပါဘူး။ သင္ၾကားထားၿပီးသား၊ ေလ့က်င့္ထားၿပီးသား လူေတြ၊ Facility နဲ႔ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္တာေတြ မရွိေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ကူညီတာကို လက္ခံသင့္ပါတယ္” ဟု ၾသစေတးလ် ႏုိင္ငံေရာက္ ေဒါက္တာ Raymond Tint Way က ေျပာသည္။
မိသားစုတစုလံုး ေသဆံုးၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ကေလးငယ္မ်ား၊ မုဆိုးမမ်ား၏ ပူေဆြးဒုကၡမ်ားကို ေစာင္တထည္၊ ဆန္တျပည္၊ စားစရာ တထုတ္ ေပး႐ံုျဖင့္ ေျပလည္သြားမည္ မဟုတ္သလို ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ ထမင္းထုပ္ ေဝငွေနပံုကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ သတင္းစာတို႔တြင္ ေဖာ္ျပကာ ဝါဒ ျဖန္႔ေနျခင္းမ်ားကို ရပ္တန္႔ကာ အမွန္တကယ္ ထိေရာက္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ၿပီဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ေတြ ေစာင့္ၾကည့္ေနရင္း နာရီပိုင္းနဲ႔အမွ် လူေတြေသေနတယ္။ De-hydration ျဖစ္ေနတယ္။ အစာေရစာ ငတ္ျပတ္ေနတယ္။ ဝမ္းသြားၿပီး ေသေနတယ္။ ဝမ္းေရာဂါ၊ တိုက္ဖိုက္၊ ငွက္ဖ်ား။ ဒီလို အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ Disaster ႀကီးကို ကိုင္တြယ္ဖို႔က အင္မတန္ ခက္ခဲပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ဝိုင္းကူရမယ့္ အေျခအေနမွာ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အစိုးရ အေနနဲ႔ အဲဒါကို အျမန္ဆံုး လက္ခံေပးပါလို႔ အႏူးအညြတ္ ပန္ၾကားလိုပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ Raymond Tint Way က ေျပာသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရမ်ား အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာ စစ္အစိုးရ၏ ပိတ္ပင္ တားဆီးျခင္းမ်ားကို ဂရုစိုက္မေနေတာ့ဘဲ ျမန္မာျပည္သို႔ အျမန္ဆံုးဝင္ေရာက္ၿပီး တရက္ထက္ တရက္ ေသေန႔ကို ေစာင့္ေနၾကသည့္ ျမန္မာေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ားကို အကူအညီမ်ား ေပးရန္အခ်ိန္ က်ေရာက္ေနၿပီဟု ျမန္မာေဆးပညာရွင္မ်ား အစည္းအ႐ံုးက ေတာင္းဆိုထားသည္။
